De geografie van de Amstel Gold Race: eigenlijk dezelfde heuvel heel vaak beklimmen

De enige échte heuvels van Nederland liggen in Zuid-Limburg. Hoe komen ze daar en zijn het eigenlijk wel heuvels? Geograaf én wielrenner Peter Merx legt uit hoe het zit met de hellingen uit de Amstel Gold Race!

De geografie van de Amstel Gold Race 2021

Toen miljoenen jaren geleden de zee die Nederland bedekte zich terugtrok viel Zuid-Limburg als eerste droog. In die tijd was Zuid-Limburg nog een aaneengesloten hoogtevlakte waar langzamerhand rivieren doorheen begonnen te stromen. De zachte ondergrond die bestaat uit kalksteen (lokaal “mergel” genoemd”) zorgde ervoor dat relatief kleine stroompjes diepe dalen konden uitslijten.

Vier grote plateaus

In het westen van de Limburgse hoogvlakte was dit de Maas, van oost naar west de Geul, en van zuid naar noord de Gulp. Hierdoor ontstonden vier grote plateaus in Zuid-Limburg waarvan de zuidwestelijke, het Plateau van Margraten, de grootste is. Mag ik zeggen dat het Plateau van Margraten eigenlijk het 'Centraal Massief van Nederland' is? Vanuit geografisch perspectief wel.

Het Plateau van Margraten is duidelijk herkenbaar in het landschap en heeft verschillende opgangen. Vanaf Maastricht naar Cadier en Keer over de provinciale weg omhoog voelt u hem direct. Pas bij Margraten naar beneden richting Gulpen eindigt het plateau.

Plateau van Margraten

Onder meer de Sibbergrubbe, Wolfsberg en de Doode Man zijn bestijgingen van het Plateau van Margraten. Geheugensteun: Zodra u de Geul of Gulp passeert is de volgende heuvel de opgang naar een volgend plateau! Dat stukje vlak niemandsland boven op de Keutenberg uit de finale? Dat is precies het midden van het Plateau van Margraten.

De Geulhemmer-, Bemeler- en Cauberg met hun bijbehorende afdalingen zijn op-en-af’jes op dezelfde grote traptrede – het Plateau van Margraten - keurig begrensd door Geul in het noorden en de Gulp in het oosten. Mogen wij nu zeggen dat de heren en dames coureurs zondag heel vaak dezelfde heuvel vanuit drie verschillende kanten beklimmen? Vanuit geografisch perspectief zeker wel!

Beeld: Cor Vos