Onderzoek onthult: Tour de France temt extreemrechts in Frankrijk

Met de Nederlandse verkiezingen voor de deur is het opvallend nieuws uit Frankrijk: nieuw onderzoek laat zien dat de Tour de France niet alleen een wielerfeest is, maar ook invloed heeft op de politiek.

Peloton van de Tour de France Femmes rijdt door een Frans dorp, terwijl inwoners langs de weg juichen met vlaggen en versieringen bij het gemeentehuis.

De Tour de France doet meer dan spektakel brengen

Dat de Tour de France dorpen verandert in geelgekleurde feestdorpen wisten we al. Maar volgens een groep Franse onderzoekers zorgt die jaarlijkse wielerkaravaan ook voor iets onverwachts: minder stemmen op extreemrechts.

Uit hun analyse blijkt dat gemeenten waar de Tour vaker langskomt, structureel minder neigen naar radicaal rechts. Zelfs alleen het passeren van het peloton door een dorp blijkt al effect te hebben.

De verklaring? Wanneer helikopters en tv-camera’s over een dorp razen, voelen bewoners zich ineens gezien. “Het leek alsof onze stad echt belangrijk was,” zei een geïnterviewde dorpsbewoner. Dat tijdelijke gevoel van erkenning blijkt door te werken tot in het stemhokje.

Een wielerkaravaan met politieke bijwerking

Het onderzoek, getiteld Cycling through Elections: The Political Consequences of the Tour de France, laat zien dat de koers een meetbare invloed heeft op stemgedrag. In dorpen waar de Tour passeerde, daalde het aandeel extreemrechtse stemmen met zo’n halve procentpunt.
Dat lijkt weinig, maar in een land met miljoenen kiezers is het genoeg om zetels te verschuiven.

Opvallend detail: als een Franse renner een etappe wint, wordt het effect nog sterker. Nationale trots werkt blijkbaar als een soort democratisch antidepressivum.

Gemeenten die vaker de Tour de France ontvingen, stemden minder vaak op extreemrechts. Het onderzoek laat zien dat bij zowel de Franse parlements- als presidentsverkiezingen in 2022 de steun voor extreemrechts afnam naarmate een plaats vaker etappes organiseerde.

Een les voor Nederland?

Ook in Nederland hoor je steeds vaker over ‘vergeten regio’s’, waar mensen vinden dat de politiek te ver weg is. De vergelijking met Frankrijk is dus niet vergezocht.

Misschien hebben we geen Tour de France nodig om ons gehoord te voelen, maar een beetje meer aandacht voor dorpen buiten de Randstad zou geen kwaad kunnen. De Tour laat zien wat er gebeurt als een gemeenschap zich even gezien voelt: trots vervangt frustratie, en verbondenheid wint van boosheid.

De kracht van wielrennen buiten de koers

De Tour de France blijkt dus meer dan een sportevenement. Het is een sociaal verschijnsel dat mensen trots maakt, leven in de brouwerij brengt en zelfs politieke extremen tempert.

Of dat ook zou werken als de Tour weer eens in Nederland start? Geen idee. Maar wie het peloton ooit door zijn eigen straat zag razen, weet: dat gevoel van trots blijft nog jaren hangen.