Column Iris Slappendel: Homofiele bouwvakker

Het is ondertussen vaste prik, het seizoen wordt geopend met de Ronde van Qatar. Een wedstrijd in een ‘bijzonder’ land. Zowel in positieve als negatieve zin. Begrijp me niet verkeerd, het is een prima georganiseerde wedstrijd en er zijn daarnaast volop positieve argumenten te verzinnen als het gaat over de internationalisering van het (vrouwen)wielrennen. Maar toch, als je de media afgelopen jaar hebt gevolgd, kijk je in zo’n week toch anders naar dit land dan in voorgaande jaren.

Er was de laatste maanden veel ophef over de werkomstandigheden van gastarbeiders in deze oliestaat. Gemiddeld overlijdt er in Qatar één arbeider (veelal Nepalezen) per dag, bij de bouw van stadions voor het WK voetbal in 2022. Ook het intolerante gedrag van Rusland ten opzichte van homo’s is nu door de Olympische Spelen in Sochi een ‘hot item’. Deze verontwaardiging over misstanden in andere landen waar sporters naar toe moeten is niets nieuws natuurlijk. Eerder was die (mensenrechten) discussie er bijvoorbeeld bij de Olympische Spelen in China, het WK voetbal in Zuid-Afrika en ook in Brazilië waar het komende WK voetbal en de Olympische Zomerspelen worden gehouden. Moet je als sporter hier iets mee?

Ten eerste is dat voor iedere sporter persoonlijk. Ik vind het goed dat er aandacht is voor dit soort misstanden. Maar je moet het ook in het kader van het land en de tijd zien. Er worden dan wel hypermoderne wolkenkrabbers in het Midden Oosten gebouwd, ondertussen heerst er nog een middeleeuwse dictatuur. Arbeidsomstandigheden zijn daar nu hetzelfde als honderd jaar geleden in Nederland. Daarnaast is de verontwaardiging naar mijn mening ook te selectief. In Qatar gaat de aandacht nu uit naar bouwvakkers, maar vrouwen worden in dit land nog steeds gezien als tweederangsburgers en het is verboden om openlijk een andere godsdienst te belijden dan de Islam, om maar wat te noemen!

Er wordt naar de sporter gewezen. Moeten zij zich hiermee bemoeien? Een standpunt innemen? Evenementen boycotten? Het is gemakkelijk praten vanaf de zijlijn, wanneer je niet jaren naar een wedstrijd als de Spelen toegewerkt hebt. En ook niet eerlijk wanneer je weet dat Nederlandse bouwbedrijven en adviesbureaus volop van de royaal uitgegeven oliedollars profiteren. Goedkoop Russisch gas wordt toch ook niet geboycot? En kopen we zelf ook geen producten die met behulp van kinderarbeid of moderne slavenhandel in Azië gemaakt zijn? Dus zijn we nu eigenlijk wel zoveel verder en ‘beschaafder’ dan Rusland of Qatar? Deze misstanden zijn volgens mij iets wat iedere Nederlander aangaat. Misschien heeft niet iedereen hetzelfde ‘podium’ als een topsporter, toch kan je er wel rekening mee houden in de keuzes die je in het dagelijks leven maakt. Of door middel van de partij waarop je stemt. Zo is het vreemdelingenbeleid van een aantal politieke partijen behoorlijk meedogenloos. Ik denk dat veel asielzoekers die de meest afschuwelijke situaties in hun thuisland zijn ontvlucht zullen denken: was ik maar een homofiele bouwvakker in Rusland of Qatar, dan kon ik tenminste op wat begrip uit Nederland rekenen.

Deze column van Iris Slappendel verscheen in Wieler Revue 1, 2014