Retro | Steven Rooks: 'Ik ben veel opener geworden'

”Mijn ouders waren zelf niet sportief, maar keken wel graag naar sport,” vertelt Steven Rooks in zijn woning in Amstelveen die hij deelt met wederhelft Nannet Karenbeld en hun 11-jarige dochter Edi. ”Ik zwom, tenniste, schaatste, keepte in een voetbalteam, deed aan karate. In alles toonde ik me bloedfanatiek, zeer gedreven. Eigenschap van mijn moeder. Mijn vader, conducteur van beroep, was een rustige man. Op mijn achttiende begon ik met wielrennen, vier jaar later tekende ik een contract bij TI Raleigh van Peter Post. Mijn eerste profkoers: de Dauphiné Libéré. Opeens zat ik tussen de grote mannen en eindigde 29ste. Vervolgens de Ronde van Zwitserland. Tijdens een bergetappe belandde ik, samen met ploeggenoot Knetemann, in een kopgroep. Toen Gerrie lek reed, vroegen hij en de langsrijdende Post of ik wilde wachten. Weigerde ik. Ik hield me bezig met mijn carrière, niet met die van anderen. Werd niet gewaardeerd. Paste niet in het systeem Post waarin je je diende te richten naar de kopmannen en waarin je niet zelf je richting mocht bepalen. Ik trok mijn eigen plan, met het uiteindelijke gevolg dat ik uit de krant moest vernemen dat mijn contract niet werd verlengd.”

Steven stond op straat en zocht contact met Piet Hoekstra, zijn voormalige ploegleider bij amateur-équipe Batavus. ”Via zijn netwerk belandde ik bij Sem-France Loire, geleid door de Franse burggraaf Jean de Gribaldy. Salaris ontving ik niet. Alleen een trui, een broek, een fiets en een reiskostenvergoeding.” In de wedstrijden in aanloop naar de grote klassiekers, waaronder de Ronde van de Middellandse Zee en Parijs-Nice, manifesteerde Rooks zich opmerkelijk. Wedstrijden die hij voor het eerst reed. ”Ik stak in supervorm,” blikt hij terug. ”Bij de start van Luik-Bastenaken-Luik voelde ik die koers aan te kunnen, wist dat de Côte de la Redoute de scherprechter zou zijn en wilde de favorieten niet uit het oog verliezen. Hinault, Saronni, Kuiper, Anderson, Van der Velde. Over helpers beschikte ik niet. 

 Op Sean Kelly, een soort mentor, kon ik niet terugvallen, want hij ontbrak wegens een tijdens Gent-Wevelgem opgelopen sleutelbeenbreuk.. Jostein Wilmann en Régis Clère raakten voorop. Stephen Roche demarreerde, ik in zijn wiel. Het duo Willman-Clère haalden we in. Vlak voor de Côte de Forges ging ik op kop rijden. De andere drie wisten het hoge tempo niet te volgen. Opeens motards en fotografen om me heen. Niet eerder meegemaakt. De laatste vijftien kilometer fietste ik de longen uit m’n lijf. Twijfels spookten door mijn hoofd. Aan de andere kant: ik barstte deze superdag van zelfvertrouwen, van 35 seconden zakte mijn voorsprong naar 10 seconden, maar de groep-Saronni pakte me niet meer terug. Wat er bij het passeren van de streep door je heen schiet, valt niet anders te beschrijven dan euroforisch. Ongekend geluksgevoel. Na de huldiging heeft de ploegleider me naar Vilvoorde vervoerd, naar het huis van Sean Kelly. Vandaaruit reed ik met mijn auto naar mijn ouders in Heerhugowaard.”

Je bouwde een prachtige erelijst op. Verschillende klassieke zeges, tweede plaats eindklassement en drie etappezeges in de Tour, een tweede plaats op het WK 1991 in Stuttgart. Steven: ”Ik ben trots op wat ik bereikte. Op het WK 1991 had ik de regenboogtrui kunnen veroveren. Met vier coureurs koersten we richting finish. Met mezelf sprak ik af: op 250 meter voor het einde ga ik de sprint aan. Door de spanning begon ik te twijfelen. Die spanning blokkeerde me en die twijfel kostte me de kop. Gianni Bugno won.” Steven Rooks, die tussen 1982 en 1995 in het profpeloton koerste, is een zelfbewuste man én een vlotte prater. Ik herinner me dat de Noord-Hollander introvert was. Stug zelfs. ”Ik was erg in mezelf gekeerd. Dat kwam omdat ik vanuit ’het niets’ uitgroeide tot een vedette. Ik bleek er de persoon niet naar daar optimaal mee om te kunnen gaan. Na de scheiding van mijn eerste vrouw ben ik anderhalf jaar onder behandeling van een psychotherapeut geweest die mij inzicht gaf hoe ik in elkaar stak. Ik legde mijn hele ziel en zaligheid bloot, een voorwaarde om dicht tot jezelf te komen. Sindsdien ben ik veel opener. Zou ik me eerder dieper in mezelf zijn gedoken, zou ik eerder een ander mens zijn geworden en meer uit mijn loopbaan hebben gehaald.”

Welke ploegleider beïnvloedde je het meest, Steven? ”Bij Jan Gisbers van PDM voelde ik me het prettigst. Je kon bij Jan, een fijne vent, je hart luchten  en openhartig communiceren. Ook Post en Raas brachten me wat bij. Maar Peter stond ver boven zijn renners. Raas kon keihard optreden, compleet met scheldpartijen. Ja, Gisbers lijdt aan Alzheimer. Mijn dementerende moeder van 82 verblijft overigens in een zorginstelling. Vreselijk. Ik hoop dat mij zo’n lijdensweg bespaard blijft.”

Steven is momenteel zzp-er. ”Ik onderneem een heleboel. Zoals het organiseren van fietsclinics voor bedrijven. Verder ben ik ambassadeur voor het goede doel Citizen Movement. Ik probeer dit jaar een tocht door ons land te verwezenlijken waar ongeveer tachtig fietsers aan deelnemen. Het ingezamelde geld is voor World Bicycle Relief. Die zorgt er voor dat kinderen in Sub-Saharaans Afrika een fiets krijgen waardoor ze niet meer dagelijks drie uur naar school hoeven te lopen.” Je bent bijna 60. Hoe is het dan om vader te zijn van een 11-jarige dochter? ”Wat kun je in het leven nog meer wensen dan dat? Geschenk uit de hemel. Enerzijds is het mooi als je jong aan kinderen begint, anderzijds ben je als topsporter veel met jezelf bezig en veel weg. Wielrennen is een egoïstische sport, het draait allemaal om jou. Ik ervaar dat het op mijn leeftijd eenvoudiger is meer tijd, energie en liefde in je kind te stoppen.”