Vergeten renner: Francesco Casagrande, onderkoning van zijn generatie

Het Italiaanse wielrennen bevond zich dankzij renners als Garzelli, Simoni, Di Luca, Rebellin en Bartoli in een absolute hoogconjunctuur. Elf edities achtereen prijkt er een Italiaan op de erelijst van de Giro, maar Francesco Casagrande staat er niet tussen. Tweemaal was hij er erg dichtbij.

Francesco Casagrande, van 14 september 1970 en geboren te Florence, viel al op jonge leeftijd op als klimtalent. Hij won in 1991 de Baby Giro en werd in 1993 prof bij Mercatone Uno. De Italiaan beliep de weg van de geleidelijkheid. Hij is eigenlijk een atypische Italiaan. Een uiterst serieuze, misschien zelfs wat teruggetrokken zonderling. Geen macho-figuur als Mario Cipollini. ‘Er werkt niemand zo hard als ik,’ zou Casagrande volgens Michel Wuyts ooit eens over zijn eigen beroepsernst hebben gezegd.

In zijn tweede profjaar won Casagrande enkele semi-klassiekers als Milaan-Turijn en de Ronde van Emilië. Hij werd bovendien tiende in de Giro en stak zijn neus aan het venster in de grotere klassiekers. Een jaar later verkaste hij naar de Saeco-ploeg en sportief ging het immer crescendo. Hij won de Tirreno en werd zesde in de Tour, op ruim 22 minuten van winnaar Jan Ullrich. Na een jaartje Cofidis keerde hij weer terug in Italiaanse dienst. Casagrande ging voor Vini Caldirola-Sidermec rijden en wist zijn erelijst aan te dikken met onder meer de Clásica San Sebastián en de Ronde van Zwitserland. 

Dan wordt 2000, het jaar van het nieuwe millennium en het jaar waarin Casagrande 30 wordt. Voor wielrenners doorgaans een leeftijd waarop ze op hun allerbest zijn. Dat geldt ook voor de Italiaan. Hij wint in het voorjaar de Waalse Pijl en trekt in topvorm naar de Giro toe. Op haast autoritaire wijze trekt hij in de negende etappe de macht naar zich toe. De rest van de favorieten wordt op meer dan anderhalve minuut gereden in de negende etappe naar Abetone. Een dubbelslag, want ook het roze is voor Casagrande. In het vervolg van die Giro houdt Casagrande aardig stand, maar op het einde begint hij toch tekenen van verval te vertonen. Stefani Garzelli, tweede in de stand, ruikt en pakt zijn kans in de afsluitende klimtijdrit. 

Dichterbij Girowinst dan die tweede plek zou Casagrande nooit meer komen. Alhoewel… Als hij in 2002 het hoofd koel wist te houden misschien. Casagrande stond bij aanvang van de vijftiende etappe vierde in het klassement en was leider in het bergklassement. Die etappe was overigens niets meer dan een onbetekenende sprintetappe met slechts één klimmetje van derde categorie onderweg. Op dat klimmetje sprintten Casagrande en John Freddy Garcia om de punten. Dat de jonge Colombiaan hem, de bergkoning van die Giro durfde te tarten, zorgde blijkbaar voor kortsluiting, want Casagrande reed Garcia pardoes de hekken in. Het kwam hem in de koers op een uitbrander van onder meer Cipollini te staan en de jury kon niets anders dan Casagrande diskwalificeren. Weg bergtrui en weg droom van het roze.

Uiteindelijk bleek 2000 het absolute topjaar uit Casagrande zijn carrière te zijn. Hij werd derde in de Wereldbeker en sloot het jaar af als leider van de UCI-ranking. Een mooie opsteker voor hem, aangezien hij in 1999 voor 9 maanden geschorst was wegens dopinggebruik. Wat dat betreft zit er wel een donker randje aan de loopbaan van Casagrande, want in 2004 werd hij uitgesloten van deelname aan de Vuelta wegens ‘gezondheidsredenen’. Zijn hematocriet lag op dat moment boven de 50%. 2005 zou Casagrande zijn laatste jaar als professioneel wielrenner worden. Zijn team Naturino-Sapore di Mare werd niet uitgenodigd voor de Giro, wat voor hem de reden was om per direct te stoppen met koersen. Zo eindigde de carrière van één van de onderkoningen van zijn generatie.