In onze eindejaarsspecial staat een groot interview met revelatie Bart Lemmen. Zijn geschiedenis is bekend: nog maar twee jaar geleden officier bij de luchtmacht en nu min of meer uit het niets bij Visma | Lease a Bike. En in zijn eerste seizoen reed hij meteen de Tour, wat hartstikke goed ging. Een wielersprookje.
Lemmen direct vijfde in Down Under
Eind 2022 zegde hij zijn dienstverband bij de luchtmacht op, ging hij voor ProTeam Human Powered Health rijden en toen de Amerikaanse ploeg besloot te stoppen leek zijn profloopbaan snel te eindigen. Tot Team Visma | Lease a Bike nog een extra mankracht kon gebruiken en eind oktober 2023 bij Lemmen uitkwam. “Dat had je niet verwacht, hè?”, was de eerste vraag van Zeeman aan de telefoon. Nee, dat had de renner zelf ook niet zien aankomen.
Weer twee maanden later zit Lemmen in het vliegtuig naar Australië, waar hij in de Tour Down Under zijn debuut maakt namens de op dat moment beste ploeg ter wereld. Twijfels heeft hij niet, maar een klein jaar later geeft hij toe dat hij zich afvroeg of hij zich staande zou houden.
“Eerlijk is eerlijk: ik had lang moeten wachten op een contract. Ik wist dat de ploeg me niet voor niets haalde, maar het is logisch dat ik dacht: ik moet nog maar zien hoe het me op dit niveau vergaat. Ik werd vijfde in de Tour Down Under en dat zorgde voor het besef dat ik écht thuishoor in deze ploeg. Daarna ben ik fysiek telkens nóg beter geworden."
"Ja, toen ik tekende was ik nog best onwetend. Qua beleving en motivatie zat ik goed, maar ik moest nog een hoop leren wat betreft het leven voor de sport en de manier van koersen. Alleen als er een goede kop opzit, is de kans groot dat je fysiek ook gaat verbeteren. Ik denk dat de ploeg dat ook zag en besefte dat de fysieke groei zou komen. Gelukkig is dat snel gebeurd.”
WK
De verbetering zit ‘m volgens Lemmen verder vooral nog in ervaring opdoen. Eind 2023 vertelde hij op de ploegenpresentatie dat hij door zijn verleden bij de luchtmacht geleerd heeft om ‘feedback goed weg te kunnen schrijven.’ Wat is zijn eigen feedback na één jaar in de WorldTour?
“Waar ik vooral aan moet werken is het lezen van de koers. Dat wil niet zeggen dat ik het spelletje niet snap, maar het zijn meer de kleine handigheden gedurende de dag. Zoals de vraag: hoe kan ik mijn kracht over de dag het beste inzetten? Daarin valt nog winst te boeken. Over één koers was ik heel ontevreden in 2024: het wereldkampioenschap in Zürich.
"Ik was er niet helemaal op ingesteld dat die koers zo anders is. Je rijdt natuurlijk in landenploegen, maar het koersverloop is ook zo anders. Ik had het tijdens de wedstrijd door, maar kon het niet vertalen naar acties op de fiets. Daar had ik na afloop flink de pest van in. Ik zie het niet als excuus, maar dat ik alles voor de eerste keer meemaak kan uiteraard verklaren dat soms iets niet gaat zoals ik wil.”
Bochtentechniek
Veel renners die op latere leeftijd beginnen met wielrennen ervaren moeite met positionering en techniek op de fiets, maar Lemmen vertelt daar geen last van te hebben. Alles kan beter, maar daar zit niet het grootste verbeterpunt.
“Als het echt moet, zit ik er vaak bij. Het heeft ook niet zozeer met ervaring te maken in mijn ogen, maar meer met je handigheid. Er zitten jongens tussen die al jarenlang in het peloton rijden, maar het niet voor elkaar krijgen om in het peloton te rijden. Ik ga ook goed naar beneden, rijd goed door bochten. Al is dat laatste niet meer zoals vroeger toen ik nog criteriums reed, want daar oefen je je bochtentechniek veel meer.
"Het moeilijkste vond ik juist de ongeschreven regels in het profpeloton. Robert Gesink legde dat mooi uit in de podcast De Rode Lantaarn: je moet respect tonen, maar je moet wél meezitten. En als je niet terugvecht, zit je er sowieso niet. De vraag is: hoe zorg je ervoor dat je op een respectvolle manier toch van voren zit? Ik heb moeten leren waar die limiet ligt, maar dat gaat steeds beter."
Genieten in de Tour
Toen Lemmen in de Tour de France drie weken lang de kopmannen uit de problemen moest houden, daalde het besef hoe bijzonder zijn verhaal is eigenlijk zelden in. Dat kwam pas na de ronde. “Al heb ik gedurende het jaar af en toe momenten gehad dat de emotie iets meer de overhand kreeg. Ik ben over het algemeen heel rationeel. Dat zorgt voor een stabiele omgeving om in te kunnen presteren, maar je reageert ook altijd zoals verwacht. De highs en lows haal je naar het midden toe."
"Dat zorgt ervoor dat je ook de hoogtepunten een beetje als vanzelfsprekend gaat ervaren. Dat is soms weleens jammer. Mijn vrouw Nienke zegt dat ook weleens tegen me: ‘Zie eens in hoe tof het is wat je doet.’ Een van de momenten waarop ik het even toeliet was op de Galibier tijdens de vierde etappe van de Tour de France. Ik had mijn werk gedaan en dacht: ik ben hier één keer eerder opgereden tijdens een vakantie met Nienke, en nu rijd ik hier gewoon de Galibier op in de grootste koers ter wereld…"
- Cor Vos