Column Rik Vanwalleghem | Het raadsel van de eerste gele trui (en waarom er ooit een Belg met een fameus decolleté)

Officieel werd de eerste gele trui uitgereikt op 18 juli 1919, tijdens de dertiende Tour-editie, bij de start van de elfde rit van Grenoble naar Genève. De ‘oude’ Eugène Christophe (toen 34), toen leider in de tussenstand, was de gelukkige. In alle mogelijke boeken, naslagwerken en websites over de Tour staan die 18de juli en de naam van Christophe gebeiteld. Ook de Tourorganisatie huldigt deze versie.

Discussie

Dat organisator Henri Desgrange de kleur van de leiderstrui baseerde op de gele kleur van zijn blad L’Auto - dat hij met de Tour wilde promoten - is een vaststaand feit. Maar over het tijdstip van de invoering van de gele trui blijft discussie bestaan.

In zijn standaardwerk ‘La fabuleuse histoire du Tour de France’ van de onvolprezen wielerjournalist Pierre Chany (gestorven in 1996) wordt de mogelijkheid geopperd dat de gele trui al in de Tour van 1913 zou zijn ingevoerd. De Belg en latere eindwinnaar Philippe Thys zou toen de eerste zijn geweest die het kleinood om de schouders droeg.

Decolleté

Chany verwijst naar een interview dat Thys in juli 1953 gaf aan de journalisten Marcel Grosjean en Fernand Paisse van het Belgische blad Champions et Vedettes.

“Het was in de Tour van 1913’’, vertelt drievoudig eindwinnaar Thys daarin. “Na afloop van de 9de etappe, met aankomst in Nice, was ik leider geworden, wat ik tot in Parijs zou blijven. Desgrange kwam plots op de proppen met het idee om mij een goudkleurige trui te laten dragen als leiderssymbool."

"Ik weigerde, want ik was al genoeg het mikpunt van de concurrentie zonder dat ik nog zou opvallen met zo’n kekke trui. Desgrange zette een paar dagen later mijn ploegleider bij Peugeot, Baugé, onder druk, die me voorhield dat de gele trui Peugeot veel bijkomende publiciteit zou bezorgen."

"Na enig aandringen gaf ik toe. We gingen op zoek naar een gele trui, waarvan we uiteindelijk in een kledijwinkel er eentje op de kop konden tikken. Het exemplaar viel nogal klein uit. We moesten de hals bijsnijden, anders kreeg ik mijn kop er niet door. Ik heb toen enige tijd rondgereden met een fameus decolleté.’’

Het raadsel van 1913

Thys was op het ogenblik van het interview 67 jaar oud. Had zijn leeftijd misschien zijn geestelijke vermogens, en zijn geheugen, aangetast? Klaarblijkelijk niet. Thys runde toen het bedrijf Compagnie des Autocars Philippe Thys en was, getuige daarvan verschillende interviews die hij toen gaf, nog compleet bij zijn zinnen.

De gele trui van 1913 blijft dus een raadsel. Want vreemd is dat de kranten in 1913 nergens gewag maken van het legendarische stuk textiel. Omtrent de daaropvolgende Tour, die van 1914, vertelt Thys overigens nog het volgende: “Ik won de eerste rit, werd in de tweede met een banddikte geklopt door Bossius. In de derde rit kwam ik ten val, waardoor ik de gele trui verloor aan Georget.”

Talloze statistieken

Hoe ook, sinds zijn officiële invoering in 1919 werd die gele trui een van de meest gegeerde symbolen van de wielersport. Er zijn dan ook talloze statistieken over te vinden.

Wie droeg de gele trui van begin tot einde (Bottecchia 1924, Frantz 1928, Romain Maes 1935, Jacques Anquetil 1961); wie pakte het geel op de slotdag (Robic 1947, Jan Janssen 1968, Greg Lemond 1989)?; wie grossierde in geel textiel (Merckx 96 stuks, Hinault 77, Anquetil 51)?; wie moest getooid in het geel de strijd staken, wie veroverde meerdere keren in een Tour de gele trui, wie won geel en groen samen, wie was de eerste Amerikaanse, Deense, Canadese, Ierse, Poolse, Luxemburgse, … geletruidrager en ga zo maar door.

Als dit allemaal tot uw parate kennis behoort, mag u zich aanmelden als medewerker van de Wieler Revue.