Column Rik Vanwalleghem | Het verstikkende Tourmonopolie: 'In het wielrennen heerst anarchie'

De 110de editie van de Tour ligt achter de rug. Een knaleditie alweer, heet het. Strijd, spanning, sensatie. Iedereen tevreden. Zeker in de Lage Landen: geel voor Jumbo-Vinnegaard, groen voor Alpecin-Philipsen. Navelstaarderij. De euforie maskeert een dieper probleem. Dat van een wielersport die maar niet tot mondiale volwassenheid komt. En dat vooral wegens … de Tour.

Grote investeerders halen nog steeds de neus op voor het wielrennen. Mecenaat-sport. Mondiale entertainmentburo’s wantrouwen haar businessmodel. Wie stopt zijn geld in een sport waarin noodlot, roekeloosheid, supporters, chauvinisme, dopingspoken en de klauw van de Tour de dienst uitmaken? Radiografie van de voorbije Tour.

Noodlot

In rit 1 al verdwijnen podiumkandidaten Mas en Carapaz van het toneel. Rit 4: Jakobsen neer, Tour gedaan. Cavendish, klaar voor een 35ste etappezege, out na val. Rit 14: koers geneutraliseerd na gigantische valpartij. Bardet, Chavez, Meintjens, Martinez out, Hindley gehandicapt. Overeind blijven is meer een kwestie van geluk dan van kunde. Conclusie: wielrennen is een gokspel.

Roekeloosheid

Supergevaarlijke finales (bochten, afdalingen, ronde punten, as-afwijkingen, …), de organisatie die lacht met de UCI-Safety Guide, een VAR die nauwelijks optreedt tegen kamikazerenners, lakse organisatie (cfr. door motoren geaborteerde demarrage Pogacar op de Joux Plane, niet-begeleiding renners tijdens afdaling Le Grand Colombier na de aankomst – “Ik ben blij dat ik nog leef”, aldus Van Aert nadien), gebrek aan hekken (vooral op de top van cols – verklaring van parcoursbouwer Thierry Gouvenou: “Voor meer hekken hebben we zes tot zeven extra vrachtwagens nodig, we moeten ook denken aan onze ecologische voetafdruk.”

Aandoenlijk! Gouvenou bedoelt: “We moeten ook denken aan onze portemonnee.”) Conclusie: wielrennen is een cowboyspel.

Supporters

Punaises op het parcours, Rodriguez onderuit gelopen door supporters, Stef Cras valt door onoplettende toeschouwer en moet opgeven (“I hope you feel guilty”, tweet Cras), Calmejane valt over losgeraakte waslijn vol wielershirts, smartphone-ellende (Meeus in de spurt, Kuss en Van Hooydonck tijdens klim), Madouas valt over Belgische vlag, enz. Koersvervalsing (cfr. janboel op de Joux Plane, motard hindert Vinnegaard en Kelderman op col de la Loze, demarreren onmogelijk tussen supportershagen). Conclusie: in het wielrennen heerst anarchie.

Chauvinisme

France Télévisions blinkt uit door amateurisme en nationalisme. Sommige (niet-Franse) ritwinsten kwamen nauwelijks in beeld (Poels, Rodriguez, …). Franse renners en Franse media bevoorrecht. Conclusie: in de wielersport zijn er twee maten en twee gewichten.

Dopingspook

Blijft rondwaren. Alarmbellen: de buitenaardse tijdrit van Vinnegaard, de Jumbo-dominantie (Plugge: ‘Wielrennen is een voorbereidingssport geworden’), epo-recordtijden die worden verpulverd (o.a. Pogacar en Vinnegaard op de Tourmalet: 13” beter dan Rominger in 1993; Le Grand Colombier: nieuwe recordtijd Pogacar). Conclusie: het is wachten op een nieuw schandaal.

Tour-monopolie

De Amaury-groep (in handen van Marie-Odile Amaury en haar twee kinderen), eigenaar van de Tour, had in 2022 een omzet van 550 miljoen. Het gros van de winst komt van de Tour, die driekwart van ALLE sponsor- en tv-geld in het wielrennen naar zich toetrekt. De Tour domineert, verdeelt en heerst, denkt vooral aan zichzelf. De UCI loopt aan haar handje. Een mondialisering van de sport zal matriarch Marie-Odile worst wezen. Niemand komt erin. Frankrijk en de Tour boven. Conclusie: in de wielersport heerst een verstikkend Tour-monopolie.

Eindconclusie: de wielersport is een circus. Daar stop ik mijn geld niet in.