Voorbeschouwing: Wie mogen er vieren in Vårgårda?

Vårgårda, gelegen op goed drie kwartier rijden vanaf Göteborg, lijkt geen plaats waar je meerdere boeken over vol kunt schrijven. Maar Scandinavische misdaadseries leren ons dat er toch altijd interessante dingen gebeuren in op het eerste oog slaperige stadjes. 

In Vårgårda wordt - voor zover ons bekend - gelukkig niet om de paar dagen iemand met een mes in zijn of haar rug gevonden. Wat de goed 5000 inwoners tellende plaats dan wel het vermelden waard maakt? Het is bijvoorbeeld de plaats waar Autoliv ('The World-wide leader in automotive safety') ooit is opgericht. Maar interessanter voor ons wielerfanatici is de link van Vårgårda met de koers. Wist u bijvoorbeeld dat er een Giro-winnaar vandaan komt?

Gösta Pettersson (winnaar van de Giro d'Italia in 1971 en derde in de Tour de France van een jaar eerder) vormde samen met Erik, Sture en Tomas een gevreesd kwartet in de ploegentijdrit. Maar liefst drie keer op rij wonnen ze het WK over honderd kilometer. Intussen heet enkel Gösta nog Pettersson van achter. De drie anderen besloten hun achternaam te veranderen in Fåglum., naar het gehucht even buiten Vårgårda.

Wielerfanaten denken bij het horen van de plaatsnaam meestal niet meer aan het Fåglum-viertal, maar aan de twee vrouwenkoersen die elk jaar in augustus op de kalender staan. Die zouden er echter nooit gekomen zijn zonder de Petterssons.

De geschiedenis rijdt in het cyclisme altijd mee op de bagagedrager, en ook in Vårgårda is het illustere viertal nog niet vergeten. Er staat een standbeeld van de vier vlakbij de finish en er is zelfs een piepklein museum aan dit bijzondere fietsende viertal gewijd.

Bezichtiging alleen mogelijk op afspraak.

In 2006 werd er voor het eerst gekoerst in het Zweedse land door het internationale vrouwenpeloton. En het werd direct goed aangepakt, de wedstrijd maakte meteen onderdeel uit van de intussen ter ziele gegane wereldbeker. Susanne Ljungskog werd voor eigen volk de eerste winnaar van de koers. Sindsdien waren het vooral Nederlandse dames die mochten zegevieren in de wegrit. 

Sterker nog: zeven van de twaalf verreden edities werden gewonnen door iemand met het Wilhelmus als volkslied. Marianne Vos is met twee overwinningen de recordhoudster in deze koers. De afgelopen jaren was het echter Scandinavië boven in de Zweedse WorldTour-koers. Twee jaar terug mocht het thuispubliek met Emilia Fahlin nog eens een Zweedse winnares begroeten. Vorig was Finland aan het feest dankzij een ferme sprint van Lotta Lepistö.

Sinds 2008 staat er ook elk jaar een ploegentijdrit op het programma in het Zweedse landbouwgebied, hetgeen het mooist denkbare eerbetoon is aan de gebroeders Pettersson. Geen 100 kilometer zoals de heren ze eind jaren zestig reden, maar toch dik boven de veertig kilometer. Dat is tegenwoordig zelfs in het mannenwielrennen een beste afstand.

Opmerkelijk: het is de eerste van twee WorldTour-ploegentijdritten in een week, want volgende week wacht er in Noorwegen opnieuw één. En voordat eind september het laatste wereldkampioenschap in deze discipline wordt verreden wacht er in Spanje tijdens de Madrid Challenge nóg een kans om de trein te perfectioneren. Maar de Zweedse chronoproef wordt, zeker gezien de lengte, zonder twijfel het belangrijkste testmoment voor de teams.

Laatste tien winnaars wegrit

2008: Kori Seehafer

2009: Marianne Vos

2010: Kirsten Wild

2011: Annemiek van Vleuten

2012: Iris Slappendel

2013: Marianne Vos

2014: Chantal Blaak

2015: Jolien D'Hoore

2016: Emilia Fahlin

2017: Lotta Lepistö

Laatste tien winnaars ploegentijdrit

2008: Cervélo Lifeforce Pro Cycling Team

2009: Cervélo TestTeam

2010: Cervélo TestTeam

2011: HTC-Highroad

2012: Specialized-Lululemon

2013: Specialized-Lululemon

2014: Specialized-Lululemon

2015: Rabo-Liv

2016: Boels-Dolmans

2017: Boels-Dolmans

Zo ging het vorig jaar

Parkoers

Om 13.00 uur wordt op zaterdag 11 augustus de eerste ploeg losgelaten voor hun ploegentijdrit. Vanuit het bescheiden winkelhart van Vårgårda wordt koers gezet richting Herrljunga, waar voor het eerst de tijd wordt opgemeten. Na een korte lus door het dorpje gaat het over dezelfde weg weer terug richting de finishplaats, waar er nog een finale-omloop moet worden afgewerkt. Aan de finish staan de kilometertellers de rensters stil op 42,5 kilometers. 

De wegrit dan. Die begint met vier rondes op het voor de rensters welbekende plaatselijke parkoers. Vervolgens begint de karavaan aan een lange ronde door het Zuid-Zweedse land. Hierin zitten vier lange, typisch Scandinavische gravelstroken die ongetwijfeld stof zullen doen opwaaien.

Direct na de vierde en laatste onverharde strook draaien de rensters opnieuw het plaatselijke parkoers op. In dit rondje van 11 kilometer zit de duizend meter lange beklimming van de Hägrunga Backen die het peloton gezien haar gemiddelde stijgingspercentage van vier procent uiteen kan doen spatten als er eens serieus wordt doorgetrokken. Na 141 kilometer lijkt een sprint van een select tot groot gezelschap het meest waarschijnlijke scenario. 

Favorieten

Boels-Dolmans was de voorgaande seizoenen oppermachtig in de ploegentijdritten. Toch zijn andere ploegen ook in staat om het Limburgse sterrenensemble te kloppen. Denk maar aan Team Sunweb, wereldkampioen in deze discipline.

Toch lijkt de oranje trein met Blaak, Pieters, Canuel, Schneider, Majerus en Van der Breggen ditmaal de favoriet, zeker daar de Sunweb-formatie niet beschikt over pletwals Ellen van Dijk. De afwezigheid van de drievoudig Europees kampioene tegen klok zal zonder twijfel gemerkt worden, ook al zitten er nog altijd gerenommeerde hardrijders in de zwart-witte ploeg. Denk aan Lucinda Brand, Pernille Mathiesen en Juliette Labous. 

Een derde kanshebbers tot slot van dit favorietenpraatje? Cervélo-Bigla, dat de zware beproeving de laatste jaren ook steevast behoorlijk beheerst. 

*****

Boels-Dolmans

***

Team Sunweb, Cervélo-Bigla

*

Canyon-SRAM, Wiggle HIGH5, WaowDeals, Mitchelton-SCOTT

De zondagsrust wordt gerespecteerd door de Women's WorldTour, wat betekent dat de wegrit pas op maandag plaatsvindt. Even na 17.00 uur zullen de rensters worden afgeschoten voor hun koers. De vraag is: wie drukt haar wiel tussen acht en negen, niet lang voor zonsondergang, als eerste weer over de finishlijn?

Het parkoers nodigt in ieder geval uit tot een interessante wedstrijd. Sprinters kunnen er zomaar met de bloemen vandoor gaan, maar ook types à la Chantal Blaak maken goede kans, zeker als de voorspelde regen ook daadwerkelijk valt tijdens de koers.

Iemand die zich senang voelt in zulke omstandigheden is Christine Majerus. Voor de gravelstroken hoeft ze gezien haar crosservaring niet bang te zijn en daarnaast beschikt ze over een heel aardige sprint. Bij de EK in Glasgow leek ze perfect gepositioneerd te zitten om mee te doen voor de medailles, ware het niet dat ze ingesloten werd. Als ze die ontgoocheling weet om te zetten in motivatie is zij een zeer gevaarlijke klant. 

Dat geldt misschien nog wel meer voor Marianne Vos. Vorige week kwam ze na een uiterst opmerkelijke slotfase tekort voor de Europese titel in Glasgow. Nu heeft de Brabantse die motivatie helemaal niet nodig, maar als ze uit is op sportieve wraak is ze misschien wel op haar best. En daar heeft ze in Zweden de kans toe, want Europees kampioene Marta Bastianelli staat op de startlijst. Daarnaast geeft Vos de laatste tijd continu al blijk van goede vorm. Al met al maakt dat haar topfavoriete nummer één.

En wat te denken van Anna van der Breggen? In Schotland overheerste er, ondanks dat ze nog maar eens toonde dat ze kneiterhard kan fietsen, vooral teleurstelling. Ze heeft geen sprint als de bovenstaande twee dames, maar op de helling op de lokale omloop zal ze zeker eens de knuppel in het hoenderhok willen gooien. Ook de voorspelde weersomstandigheden zijn op dit technische, maar toch ook snelle parkoers niet in haar nadeel. Daarom zou het heel stom zijn om haar niet in onderstaande favorietenlijst op te nemen.

*****

Marianne Vos

****

Christine Majerus, Lisa Brennauer

***

Marta Bastianelli, Amy Pieters, Lotta Lepistö, Coryn Rivera, Kirsten Wild

**

Chloe Hosking, Chantal Blaak, Anna van der Breggen, Elena Cecchini, Gracie Elvin, Elisa Balsamo, Barbara Guarischi, Floortje Mackaij, Emilia Fahlin, Amalie Dideriksen, Sarah Roy

*

Eva Buurman, Letizia Paternoster, Audrey Cordon-Ragot, Elisa Longo Borghini, Maria Giulia Confalonieri, Lucinda Brand, Leah Kirchmann, Juliette Labous, Christina Siggaard, Danielle Rowe, Eugenia Bujak, Alice Barnes, Tiffany Cromwell, Lisa Klein, Cecilie Uttrup Ludwig, Emma Norsgaard Jørgensen, Susanne Andersen, Valentina Scandolara