Tour | Pyreneeën! Alles wat je moet weten over etappe 14: Pau-Pla d'Adet

Parkoers en wielergeschiedenis

De eerste zeventig kilometer van deze etappe door de Pyreneeën is grotendeels vlak, maar de eerste beklimming is wél meteen een serieuze. De Col du Tourmalet (18,7 kilometer aan 7,4 procent) is een klassieker in de Tour de France. De kans dat het al losgaat op deze iconische klim is echter klein, want nadien wachten nog de Hourquette d’Ancizan (8,2 kilometer aan 5,1 procent) en Pla d’Adet. Zeker die laatste klim is een ferme, want de tien kilometer aan 8,7 procent is serieuze kost.

De eerste zeven kilometers van de Pla d’Adet zijn loodzwaar. En wat het er niet makkelijk op maakt: het is een typische Pyreneeen-klim. Wat inhoudt dat het onregelmatige stijgingspercentage heeft. Er ligt zelfs een kilometer in die grotendeels naar beneden loopt. In de geschiedenis van de Tour de France is er tien keer gefinisht op de Pla d’Adet.

De laatste keer was in 2014 en toen won Rafal Majka. De eerste keer dat de Pla d’Adet werd beklommen, was in de Tour de France van 1974. Een toen 38-jarige Raymond Poulidor zegevierde met overmacht. Hij versloeg de grote Eddy Merckx. In de eerste haarspeldbocht van de klim staat een gedenkteken voor de in 2019 overleden opa van Mathieu van der Poel.

Geschiedenis

Een van de renners die ooit wisten te winnen op de Pla d’Adet was de Pool Zenon Jaskula. De renner van GB-MG Maglificio beleefde in 1993 zijn hoogtijdagen. Naast de etappe eindigde hij ook op het podium van de Tour de France. Jaskula was een goede renner, maar dat hij dat zou bewerkstelligen, lag niet bepaald in de lijn der verwachting van de rest van zijn loopbaan.

Op de Pla d’Adet won hij door Tony Rominger en Miguel Indurain in de slotfase bij te halen en vervolgens uit het wiel te sprinten. Jaskula was overigens geen normale. Geen normale renner, maar ook geen normaal persoon. Hij was namelijk enorm bijgelovig.

Patrick Lefevere sprak er eens over. “Hij was zeer bijgelovig en hij stootte zijn glas op een gegeven moment om aan tafel. Hij zei dat het ongeluk bracht en dat hij het glas daarom moest opeten. We dachten natuurlijk: dat zal toch niet echt waar zijn? Maar hij at zijn glas op. Michel Wuyts heeft het ook gezien. We dachten dat hij een inwendige bloeding zou krijgen…”

Streek

Hendrik van Navarra is een naam die je misschien kent uit de geschiedenisboeken. Hij kwam ter wereld in 1553 in Pau, de startplaats van de veertiende etappe. In 1572 trouwde hij met de zus van de Franse koning Karel IX. Vooral in de hoop om de strijd tussen katholieken en protestanten in te tomen.

Het bleek ijdele hoop. Hendrik van Navarra was katholiek gedoopt, maar was in 1555 samen met zijn moeder de protestantse leer gaan aanhangen. Het was niet de enige keer dat hij van geloofsovertuiging veranderde.

hij ervoor om weer katholiek te worden. Tot hij uit de gevangenis ontsnapte en weer protestants werd. Tot hij vervolgens koning werd van Frankrijk en om de gemoederen te bedaren besloot weer katholiek te worden. Niet gek, want bij zijn aantreden was een burgeroorlog uitgebroken.

De hugenoten werden gesteund door Engeland, terwijl de katholieken werden bijgestaan door Spanje. Onder Hendrik van Navarra kregen hugenoten wel meer rechten. De koning kwam aan zijn einde zoals je kon verwachten: hij werd met een mes vermoord door een persoon die het katholicisme aanhing.

Profiel van de etappe

Profiel slotklim

Onze favorieten

TV

Je hebt voor de Tour de France de keuze uit drie zenders: de NOS, Sporza en Eurosport. Sommige ritten worden integraal uitgezonden, zoals het openingsweekend. Maar als je niks van de finale wil missen moet je sowieso toch rond een uurtje of half vijf wel voor de buis of livestream zitten, want de finish is steeds zo rond de klok van half zes.

's Avonds kun je kijken naar De Avondetappe, eerst nog na de EK-uitzendingen van de NOS of rond 22.00 uur op de NPO3. Vive le Vélo is inmiddels wel begonnen en iedere avond (op een wisselend tijdstip, check de online tv-gids) te zien op VRT1. Er zijn natuurlijk ook honderdmiljoenmiljard podcasts waar je naar kunt luisteren...