Jan Bakelants over koolstofmonoxide rebreathers: 'Topsport is de rand opzoeken, zonder erover te gaan'

Het was opvallend nieuws voorafgaand aan de Pyreneeën-ritten: medium Escape meldde dat onder meer Team Visma | Lease a Bike, UAE Team Emirates en Israel-Premier Tech gebruik zouden maken van koolstofmonoxide rebreathers. Dat werd in het artikel ook bevestigd door onder andere Mathieu Heijboer, de head of performance van de Nederlandse ploeg.

Het apparaat kan voor twee doeleinden gebruikt worden in topsport. De eerste praktijk betreft het herademen van koolstofmonoxide, een meetinstrument waarmee teams snel en nauwkeurig de belangrijkste bloedwaarden kunnen meten en de sterke fysiologische voordelen van hoogtetraining kunnen optimaliseren.

De tweede methode is een pak risicovoller en betreft het inhalen van het gas, met als enige doel het verbeteren van prestaties. Inhaleren van koolstofmonoxide heeft gelijkaardige effecten als een hoogtestage. De prestatiebevorderende effecten zijn zo groot dat het gebruik ervan een hoogtestage zelfs kan vervangen. In combinatie met hoogtestage kan je spreken van een 'superhoogtestage'.

Israel-Premier Tech heeft zo'n apparaat tot haar beschikking. "Ik ken het vaag", reageerde ploegleider Sep Vanmarcke in Vive Le Vélo. "Bij ons wordt het uitsluitend gebruikt om te testen hoe effectief de training tijdens de hoogtestage is geweest. Ben je rode bloedcellen aan het bijkweken? Want dat is toch de bedoeling van een hoogtestage."

Volgens Vanmarcke is het allang in gebruik in topsport. "Dan is het ook het falen van die andere ploegen als ze niet alle mogelijkheden ervan bekeken hebben."

Technologie

Dat stelt ook Jan Bakelants: "Ik heb geen aanwijzing dat het ook effectief misbruikt zou worden, maar het toont wel aan dat bepaalde ploegen met bepaalde technologieën toch weer verder staan dan de concurrentie. Die 15 andere WorldTour-teams hoorden het vandaag in Keulen donderen."

Door de WADA is het geen verboden product, terwijl de UCI in gesprek met Escape naar de WADA wees. Kortom, het is volledig legaal wat de ploegen doen. Maar het kan wel gevaarlijk zijn. Vanmarcke: "Als je het langdurig gebruikt, is het enorm ongezond voor je lichaam. Niemand wil mensen ongezond maken. Zelfs niet als Tourwinst op het spel staat. Er is veel veranderd in vergelijking met vroeger."

Bakelants twijfelt of dit de kant is die de wielerwereld op moet. "Er zijn heel veel producten waarvan de gevolgen op de lange termijn niet bekend zijn, zoals ketonen."

"Ik vind het wel zinnenprikkelend. Je hebt een machine waarvan je weet dat als je het frequenter gebruikt het je prestatie bevordert, want dat wijzen de onderzoeken toch uit. En het is niet verboden. Dan zou ik dat als renner toch overwegen. Topsport is de rand opzoeken, zonder erover te gaan."