De Tour de France moet verder zonder Primoz Roglic en dat heeft de organisatie aan zichzelf te danken. De valpartij in het peloton over het stoepje in de middenberm was totaal onnodig en had eenvoudig voorkomen kunnen worden. Een kwalijke zaak, waarna de kritiek en boosheid richting de Tourorganisatie dan ook meer dan terecht. Enorm zonde ook, want de Tour kende tot de twaalfde etappe amper massale valpartijen. In vergelijking met andere jaren werd er in de eerste helft van de Ronde van Frankrijk bijzonder weinig gevallen. Een kwestie van geluk?
Individuele crashes
Ja, natuurlijk, er werd nog steeds gevallen in de eerste week. En hard ook. Denk maar aan Casper Pedersen, die de Tour met een sleutelbeenbreuk moest verlaten. Of aan de zware valpartijen van Mads Pedersen - 't zal 'm in de naam zitten - en Aleksandr Vlasov, wiens fiets doet vermoeden dat de Rus door een sloopkogel van de weg werd gebeukt.
Ook bij Team Visma | Lease a Bike lag men al een paar keer op de grond. Matteo Jorgenson, Wout van Aert en uiteraard Wilco Kelderman kusten al eens het asfalt. Genoeg narigheid dus, maar allemaal voorbeelden van individuele crashes. Grote valpartijen waren er niet of nauwelijks - tot de valpartij van Primoz Roglic en co.
Het enige moment dat meerdere renners tegen de grond gingen was in de finale van de eerste vlakke etappe. Een situatie die geheel aan de manoeuvres van de heren sprinters en sprintaantrekkers te wijten valt. Daar kon de organisatie natuurlijk weinig aan doen. Het feit dat er zich verder geen massale valpartijen voordeden in de eerste helft van de Tour, hebben we dan juist wel mede te danken aan de organisatie. En wel om twee redenen.
Zwaar openingsweekend
In de Tour van 2023 verliepen de eerste dagen, die vaak enorm hectisch zijn, ook al relatief probleemloos. Ook toen kende de Ronde van Frankrijk, met de start in het Baskenland, een zware openingsfase met selectieve parkoersen. Dit jaar was het de beurt aan Italië, waar opnieuw zware ritten waren uitgetekend.
Het resulteerde erin dat in de dagen nadien minder hectiek was in het peloton. Neem ploegen als Groupama - FDJ, dat zowel David Gaudu als Lenny Martinez zag wegvallen en dus een klassement uit het hoofd kon zetten. Maar ook enkele van de andere schaduwfavorieten zullen gevoeld hebben dat de benen niet zo goed waren als gehoopt.
Voor hen was de nood om voorin het peloton te (blijven) zitten in de vlakke ritten erna een stuk minder hoog. Bij een vlakke start van de Tour is dat totaal anders. Dan willen ook die ploegen 'uit te problemen blijven', om vervolgens koste wat het kost voorin te zitten en diezelfde problemen juist mede te veroorzaken. Dankzij de zware Italiaanse Tourstart was dat dit jaar dus niet het geval.
Veilige zone
Een andere belangrijke reden dat er minder massaal gevallen werd, is een wijziging in het reglement. Als test werd er in sommige vlakke etappes gesleuteld aan de drie kilometer-regel. De veilige zone waarin geen tijdsverschil wordt aangemeten na een valpartij of materiaalpech, werd verlegd van drie naar vier of vijf kilometer van de finish, afhankelijk van het daadwerkelijke parkoers.
Ook volgde er een aanvulling op de drie kilometer-regel. In vlakke etappes ziet de wedstrijdjury gaten in het peloton van één of twee seconden in het peloton niet meer als tijdsverschil. Pas bij een gat van drie seconden of meer wordt een breuk pas echt als breuk beoordeeld.
Deze nieuwe benadering van tijdsverschillen in vlakke etappes zorgde zichtbaar voor minder hectiek. Voorheen reden de favorieten in de laatste drie kilometer nog steeds voorin uit angst om secondes te verliezen, vooral in het begin van de Tour. Nu dus niet, want de kans om tijd te verliezen is geminimaliseerd. Zo zagen we Tadej Pogacar en Jonas Vingegaard geregeld samen door het peloton zakken in de veilige zone.
Zo is de aanvulling een veel effectievere veiligheidsmaatregel dan de drie kilometer-regel zelf. Sterker nog, die regel zorgt er enkel voor dat valpartijen en pech geen tijdsverschil veroorzaakte, niet voor een veiliger koersbeeld. Nu het tijdsverschil anders gemeten wordt, in combinatie met het verleggen van de veilige zone, is het plots stukken veiliger in vlakke finales.
Nu maar hopen dat de organisatie zelf ook positief is over deze tests en deze nieuwe reglementen definitief doorvoert voor het volgende seizoen. Het zal nodig zijn ook, want de volgende Tour start in Lille met een paar hectische, vlakke eerste etappes...
- Cor Vos