1) De Amstel Gold Race werd 18 keer gewonnen door een Nederlander
De meest recente was natuurlijk Mathieu van der Poel in 2019, en ook die van Boogerd tegen Armstrong uit 1999 staat in ons geheugen gegrift. Andere Nederlanders die er wonnen: vader Adrie van der Poel, Frans Maassen, Gerrie Knettemann, Steven Rooks, Joop Zoetemelk, Jelle Nijdam en Erik Dekker. Tussen de zege van Dekker in 2001 en die van MVDP in 2019 zaten overigens 17 edities waarin Nederland droog stond. Mathieu dit jaar voor nummer 19?
2) Zes renners wonnen de Amstel vaker dan één keer
In bovenstaand rijtje met winnaars hoort natuurlijk ook de naam van Jan Raas. Hij won de Gold Race maar liefst vijf maal. Van 1977 tot en met 1980 was hij vier keer achter elkaar de sterkste, in 1981 ging ene Bernard Hinault er met de zege vandoor, maar in 1982 won Raas weer. De koers kreeg de bijnaam Amstel Gold Raas.
Naast Raas wonnen ook Philippe Gilbert (4x), Eddy Merckx (2x), Gerrie Knetemann (2x), Rolf Järmann (2x) en Enrico Gasparotto (2x) de koers vaker dan één keer. Mathieu van der Poel kan zich dus ook in dit rijtje fietsen...
3) Breda was de eerste startplaats van de Amstel Gold Race
Tegenwoordig kennen we de Amstel Gold Race als een koers van draaien en keer in het Zuid-Limburgse heuvelland, maar dat was dus niet altijd zo. Tijdens de eerste editie in 1966 gingen de coureurs van start in Breda. Daarna werd er vier jaar op rij gestart in Helmond, alvorens ook de start definitief naar Limburg verhuisde - van 1971 tot 1997 in Heerlen en daarna Maastricht.
4) Het eerste idee was om van Amsterdam naar Maastricht te fietsen
Het werd dus Breda, maar het idee van de Amstel Gold Race was om van Amsterdam naar Maastricht te fietsen. De bedenker van de koers, Herman Krott (tot 1995 ook koersdirecteur), had goede banden met Amstel, van oorsprong natuurlijk een Amsterdams biermerk. Het bleek echter logistiek allemaal niet mogelijk en dus werd het Breda.
5) Er zijn tot dusver negen edities van de AGR voor vrouwen verreden
De eerste editie van de Amstel Gold Race voor vrouwen werd gereden in 2001 en kende in Debby Mansveld een Nederlandse winnares. Ook de editie van het jaar erop werd gewonnen door een Nederlandse: Leontien van Moorsel. In 2003 ging de Britse Nicole Cooke er met de zege vandoor.
Of die buitenlandse zege ermee te maken heeft, weten we niet, maar feit is dat de koers daarna 14 jaar niet meer georganiseerd werd. Tot 2017 dus, toen Anna van der Breggen de Nederlandse zegereeks weer oppakte. In 2018 won Chantal Blaak; het jaar erop de Poolse Katarzyna Niewiadoma.
En warempel, het jaar erop weer geen Gold Race! Maar nu natuurlijk vanwege corona. Drie jaar geleden koersten de vrouwen wel weer dus bleef het deze keer bij een gat van één jaar - Marianne Vos won. In 2022 won er met Marta Cavalli een niet-Nederlandse, maar een jaar later greep Demi Vollering de zege.
6) In 2001 hing het doorgaan van de Amstel net als in 2021 aan een zijden draadje
En ook toen vanwege een pandemie, maar dan eentje bij dieren. De Amstel Gold Race viel midden in de MKZ-crisis dat jaar. Een lus door België werd geschrapt en er waren extreem strenge voorschriften, zo werden fietsen, volgauto's en motoren ontsmet. Bijna had Erik Dekker dus niet gewonnen...
In 2021 ging de koers bijna niet door vanwege het coronavirus. Koersdirecteur Leo van Vliet toverde een editie met een lokale ronde die heel vaak werd gereden uit de hoge hoed, zonder publiek erbij.
7) Het bier Amstel Gold wordt niet meer gebrouwen
De race werd in 1966 vernoemd naar een goudblond speciaalbier met de toepasselijke naam Amstel Gold. Hoewel speciaalbieren de afgelopen jaren juist zeer populair zijn, bewandelde Amstel Gold de omgekeerde weg: vanaf 2015 wordt het biertje niet meer gebrouwen.
Zou mooi zijn om de koers weer te kijken met een Amstel Gold aan de lippen. Dus, hup Amstel, brouwen maar weer!
Beeld: Cor Vos
- Cor Vos