Op avontuur in eigen land: gravelparadijs Veluwe

Het gravelrijden is de hype inmiddels lang voorbij. Zo'n 12 jaar geleden werd ik, ik was nog student, nog wel eens raar aangekeken wanneer ik op m'n tweedehands cyclocross fiets (voor de kenners: een Empella Bonfire) door de bossen reed. Inmiddels zijn gravelbikes in alle soorten en maten verkrijgbaar en ook een vertrouwd gezicht geworden wanneer je het bos induikt.

Gravelwalhalla Loenermark

De Veluwe is een van de mooiste fietsregio’s van Nederland. Met name de stuwwallen aan de zuidkant van het gebied, met klimmen als de Posbank en de Emmapiramide, heeft een grote aantrekkingskracht op wielertoeristen. In 2016 trok de Giro over deze, voor Nederlandse begrippen, kuitenbijters. Ik laat ze links liggen en fiets via de Lange Juffer de stuwwal omhoog, richting de Loenermark, misschien wel het gravelwalhalla van Nederland. Je kunt de Lange Juffer overigens voor een groot deel offroad omhoog rijden, maar in de zomer is het pad vaak erg mul.

Wanneer je gaat gravelen in dit gebied, mag je de Loenermark niet overslaan. Dit is een prachtig, glooiend natuurgebied waar heide en bos elkaar afwisselen en er ligt een netwerk van gravelpaden dat haar weerga niet kent. Je mag er vrij fietsen op alle paden, waardoor je er in principe de hele dag kunt draaien en keren. Het gebied wordt doorkruist door een mountainbikeroute, die goed te doen is op de gravelbike. Ik kom er dan ook een bonte verzameling fietsers tegen, van stelletjes op e-bikes tot mountainbikers en de nodige fietsers op een gravelbike.

Wanneer ik de mountainbikeroute na een tijdje weer achter me laat, voelt het meteen weer alsof ik alleen op de wereld ben. Er grazen hier Schotse hooglanders, je hebt de kans een schaapskudde tegen te komen en wanneer je vroeg op pad bent kun je er donder op zeggen dat je herten en wilde zwijnen tegen gaat komen. Ik zie een paar enorme pootafdrukken van een hond in de modder staan. Zijn ze van een uit de kluiten gewassen herdershond, of liep hier eerder een wolf voorbij?

Radio Kootwijk

Vanaf de Loenermark kun je meerdere kanten op, ik kies ervoor om naar Radio Kootwijk te fietsen. Dit iconische gebouw werd vroeger gebruikt als zenderpark en was de belangrijkste communicatieverbinding tussen Nederland en haar voormalige koloniën, met name Nederlands-Indië. Het gebouw, gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School, is een perfecte plek om even te pauzeren en wat te eten.

De terugweg gaat door het Deelerwoud, want hier ligt één van de mooiste en bekendste gravelstroken van het land. Een ruim vier kilometer lange strook, die grotendeels over een open vlakte gaat. Schotse hooglanders en taurossen kijken je loom aan wanneer je voorbijraast. De dieren zijn gewend aan menselijke aanwezigheid, want met mooi weer wordt hier veel gefietst en gewandeld.

MTB-routes

Voor het restant van de terugreis richting de Posbank maak ik deels gebruik van mountainbikeroutes die op dit deel van de Veluwe zijn aangelegd. Op de gravelfiets zijn deze prima te doen. Alleen het deel rond de Posbank is vrij heftig met veel hoogtemeters en soms technische singletracks. Om op deze routes te fietsen dien je een vignet van Natuurmonumenten aan te schaffen. Zo'n vignet kost €12. De opbrengsten worden gebruikt voor het onderhoud van de paden.

Het is helemaal niet verwonderlijk dat steeds meer mensen deze manier van fietsen ontdekken. De focus ligt minder op het gemiddelde. Genieten van de omgeving en het avontuur zijn veel belangrijker en vrijheid is het sleutelwoord. Je kunt immers (bijna) elk pad inslaan en je bent voor even verlost van de dagelijkse sleur van het thuiswerken. Natuurlijk, dat kan ook op de racefiets, maar op een fiets met noppenbanden kom je er pas echt achter hoe mooi Nederland is.

Beeld: Marit Kamperman