In de enige tijdrit van deze Ronde van Frankrijk verbaasde Jonas Vingegaard vriend en vijand door grote rivaal Tadej Pogacar op een achterstand van maar liefst 1’38” te zetten. De gele orkaan blies de tegenstand omver en had zijn historische tijdrit al een half jaar voorbereid, tot in de kleinste details.
Eén van die kleine details: Jonas Vingegaard (en ook Wout van Aert) hadden wat tussen hun borst en hun tijdritpak zitten. Het ging om hun communicatiemiddel, dat met een band aan de borst is bevestigd. Het zou een aanzienlijk aerodynamisch voordeel opleveren vanwege het ‘borstkuipeffect’.
Triatlon
Jumbo-Visma haalde haar inspiratie in de Ironman. Triatleten fietsen al langer met een waterfles van anderhalve liter tussen hun borst en koerspakje. Volgens Jim Manton, een aerodynamica- en bikefittingexpert uit Californië, kan het de luchtweerstand met 5 à 7 procent verminderen. “Ik was echt verbaasd over de resultaten”, zei hij aan thriatlete.com.
In de Ironman komt die verminderde luchtweerstand overeen met twee minuten tijdwinst in het fietsonderdeel (180 kilometer). Gustav Iden won vorig jaar de Ironman van Hawaï met zo’n waterfles op de borst. De nummer twee, Sam Laidlow, finishte toen op… twee minuten en één seconde!
9 procent
Het onderzoek van Manton inspireerde Bert Blocken, professor aerodynamica aan de KU Leuven. Hij kwam tot nog straffere conclusies. Wanneer een waterfles onder een nauwaansluitend, rekbaar shirt wordt gestopt, zou het de luchtweerstand tot 9 procent kunnen verminderen.
“De fles leidt de lucht rond en onder het bekken”, legt hij uit. “Zo stroomt de lucht tussen je twee benen, terwijl bij renners zonder fles, de lucht tegen het bekken botst. Dat laatste creëert veel overdruk en duwt de renner naar achter.”
Radio
Allemaal heel interessant dus, alleen verbiedt de Internationale Wielerunie UCI zo’n waterfles op de borst, omdat het de aerodynamische positie van een renner verbetert, door zijn morfologie te veranderen – en dat laatste mag dus niet. Maar Jumbo-Visma zou Jumbo-Visma niet zijn als daar niet iets op hebben gevonden.
Ze proberen dat ‘borstkuipeffect’ na te bootsen door het radiootje, waarmee een renner communiceert met de volgwagen, op de borst te bevestigen met een band.
Tadej Pogacar z’n borst van de Sloveen was volledig plat – draagt tegenwoordig een aerobeha – maar bij Wout van Aert was er na de finish in de tijdrit naar Combloux duidelijk een radiootje met blauwe band op zijn borst te zien, toen hij na de finish helemaal uitgeput zijn tijdritpak openritste (zie foto hierboven). Ook bij Jonas Vingegaard was duidelijk wat onder zijn borst te zien.